|
Pocztówka jest kawałkiem
papieru, który z jednej strony przedstawia jakiś temat, a z
drugiej pozwala zawrzeć pisemny komunikat. Ów kawałek papieru
służy do przesyłania go innej osobie.
Na powyższej definicji można
by zakończyć dywagacje na temat istoty pocztówki, postanowiłem
jednak zagłębić się w – moim zdaniem – interesujące szczegóły.
Papier
Podstawowy składnik pocztówki.
Gramatura papieru wykorzystywana do produkcji widokówek jest
bardzo różna. Najczęściej można ją określić mianem ''kartonika''
i te sformułowanie chyba jest najtrafniejsze. Owe kartoniki maja
różną elastyczność, lecz produkowane w Polsce są w większości
przypadków dość sztywne. Sztywność pozwala zwiększyć trwałość
widokówki i zapobiega jej pogięciu podczas transportu od
adresata do nadawcy.
Kształt typowej pocztówki ma postać prostokąta. Od czasu do
czasu można spotkać widokówki o kształcie kwadratu lub koła. W
ofercie wydawniczej spotyka się również pocztówki o innych
kształtach niż wymienione wcześniej: z brzegami przyciętymi na
kształt fal, czy obrysu jakiegoś elementu graficznego na
brzegach lub wewnątrz pocztówki.
Ten ''kartonik'' ma pewne wymiary. Najczęściej spotykanymi
są zbliżone do 10 cm x 15 cm. Stosunkowo rzadko pojawiają się
pocztówki o mniejszych wymiarach, natomiast dosyć często można
nabyć egzemplarze nieco większe od ''standardowych'', nie
przekraczających zwykle wymiaru 12,5 cm x 17 cm. Mniej
popularnym wymiarem jest zbliżony do 10 cm x 21 cm.
Wierzchnia strona pocztówki jest pokryta lakierem, spodnia
natomiast, w większości przypadków nie. Lakier może być
błyszczący lub matowy. Współczesne widokówki drukowane są w
kolorze.
Przód
Sprzedawcy, zachęcając nas do
kupna, wystawiają pocztówki wierzchnią stroną do klienta. W
przypadku widokówek, na tej stronie umieszczane są zdjęcia
danego miejsca lub mapa. Ilość zdjęć bywa bardzo różna, zwykle
waha się od jednego do pięciu. Zdjęcia mogą znajdować się w
układzie poziomym lub pionowym. Z poczynionych obserwacji wydaje
mi się, że układ poziomy jest bardziej popularny.
Poza zdjęciami często występuje nazwa regionu, miejscowości
lub obiektu. Niejednokrotnie towarzyszy jej także herb, flaga,
mapa lub jakieś elementy graficzne.
Dla kolekcjonera pocztówek treść tejże strony określa
atrakcyjność danego egzemplarza. Ze względu na treść, widokówki
dzielą się na kilka kategorii, o których szerzej napiszę w innym
artykule.
Tył
Z wierzchu widokówka może
wyglądać jak zwykłe zdjęcie, jeśli nie ma napisów i grafiki. Co
zatem odróżnia zdjęcie od pocztówki, bo nie są to przecież
synonimy? Różnica polega na tym, że zdjęcie jest z drugiej
strony czyste, a pocztówka posiada bardzo charakterystyczne
nadruki, które sprawiają, że nazywamy ją pocztówką.
Większość pocztówek posiada białe lub zbliżone do białego
tło, jednak niektóre mają z tyłu coś w rodzaju znaku wodnego,
czyli bardzo bladego nadruku (czarno-biały lub kolorowy), który
przedstawia motyw z przedniej strony, motyw charakterystyczny
dla serii pocztówek lub wydawcy.
Lewa część spodniej strony przeznaczona jest na wiadomość
pisemną, którą chcemy przekazać adresatowi. Po prawej stronie
powinno znajdować się miejsce na wpisanie adresu odbiorcy, a w
prawym górnym rogu na znaczek pocztowy (Zwykle w formie kwadratu
lub prostokąta. Czasem wydawca umieszcza tam element graficzny:
herb, znaczek firmowy, reklamę).
Sprawą dyskusyjną jest w
mojej opinii zakwalifikowanie jako pocztówki, przedmiotu, który
ją przypomina - kartonik ze zdjęciem z przedniej strony, ale
brakiem nadruków lub jedynie z nadrukiem w postaci opisu
przedstawionego miejsca. Pewnie część zbieraczy uzna to za
pocztówkę - ja nie, ponieważ pewnie 90 lub więcej procent
pocztówek zawiera z tyłu następujące informacje:
- opis – informację o tym, co przedstawia pocztówka. Czasem jest
to tylko nazwa miejscowości, ale niejednokrotnie opis jest
rozszerzony o ciekawe szczegóły. Opis umieszczony jest
najczęściej w lewym górnym rogu, rzadziej w lewym dolny rogu.
- nazwę wydawcy pocztówki – najczęściej w linii prostopadłej do
pola adresu, umiejscowionej blisko środka widokówki lub tuż nad
nią, rzadziej w innym miejscu; prawie zawsze umieszcza się
kontaktowy numer telefonu, często adres pocztowy i internetowy.
- imię i nazwisko fotografa, który wykonał zdjęcie(a).
- numer seryjny / numer wzoru – umieszczony w różnych miejscach:
w lewym górnym rogu; w polu znaczka; pod środkową, pionową linią
- kod kreskowy - nie zawsze umieszczany na pocztówce, ale jeśli
to znajduje się w najczęściej w polu znaczka lub po lewej
stronie na dole.
- informacja techniczna – w odległości około 1 – 1,5 cm od
prawej dolnej krawędzi pocztówki czasem znajduje się linia
przechodząca niemalże przez całą długość kartki z informacją
(często w różnych językach): "nie pisać pod tą linią".
przypisy:
ryc.1 - autor: Piotr Studziński
ryc.2 - autor: Piotr Studziński
ryc.3 - Jastarnia - wyd. Pan Dragon
ryc.4 - Bytom - wyd. Dikappa, nr ser. 05.632
ryc.5 - Istebna - wyd. Gronie, nr ser. 576
ryc.6 - Kudowa-Zdrój - wyd. Grafix, Kłodzko
ryc.7 - Istebna - wyd. Gronie, nr ser. 576
ryc.8 - Warszawa - wyd. DDK Edition, nr ser. 4201
ryc.9 - Warszawa - wyd. Dekorgraf, nr ser. JS-305
powrót |
